Trí tuệ cổ nhân giúp chúng ta sống thản nhiên với cuộc đời: Trên đời này tai họa của một người có lẽ không có gì đáng sợ hơn tâm đa nghi. Căn nguyên của thị phi thường nằm ở lòng đa nghi của con người. Đa nghi gây bất lợi cho sự kết giao và chung sống giữa người với người. Hạnh phúc lớn nhất của một người có lẽ không ngoài việc trong lòng không có phiền muộn. Và dưới đây là 5 triết lý nhân sinh vô cùng hữu ích của cổ nhân:
Xem thêm: Chuyên mục Trí tuệ cổ nhân
1. Nước chảy không tranh lên trước – Lưu thủy bất tranh tiên
Lão Tử nói: “Nước là thiện nhất, là tốt nhất”. Nước đem lại lợi ích cho muôn vật mà lại không tranh giành lợi ích. Đặc tính của nước là chân thành giúp đỡ vạn vật mà chẳng màng danh lợi, cao thấp, cũng không tự cho mình nhiều hiểu biết, cũng không khoe khoang bản thân”. Chính là bởi vì không tranh giành với vạn vật, cho nên không có oán hận lo âu.
Bất tranh tiên không phải là không mong cầu tiến về phía trước, mà là tôn trọng quy luật của tự nhiên, không phá hoại cân bằng, không vì lợi ích nhỏ mà mất đi cái lớn, để lạc mất bản thân mình. Làm việc không thể dựa vào sự gấp gáp nhất thời mà cần làm đến nơi đến chốn. Cũng giống như nước, chậm rãi xuôi theo dòng, không tranh giành trước sau mà chỉ từng chút từng chút tích cóp sức mạnh của bản thân mình.
Nước bởi vì chảy nhỏ thì dòng chảy sẽ dài. Cũng giống như con người, dùng tiết kiệm thì mới được lâu. Muốn có kinh nghiệm phải dựa vào sự từng trải mới có thể đạt được những tích lũy phong phú. Trí tuệ không phải có được trong chốc lát, mà phải suy xét cảm nhận, dùng con mắt tinh tường quan sát, đợi khi năng lực đầy đủ mới có thể bứt phá được.
Xem thêm: Nghèo không tin 2 việc, giàu không chơi 2 người
2. Người quá nhiều dục vọng thì bản chất sẽ nông nổi
Nếu một người có quá nhiều dục vọng thì sẽ khuyết thiếu trí tuệ và linh tính. Người như thế sẽ bị dục vọng làm cho mê mờ lý trí. Trong cuộc sống, khi một người tham tài, tham quyền, tham mê nữ sắc, thì khả năng phán đoán của họ sẽ bị ảnh hưởng, đánh mất đi cả tâm lẫn trí. Đó cũng là bước đầu của tai họa. Một người không lấy sự nghiệp và tu dưỡng làm trọng, không hiểu được cần phải tiết chế dục vọng thì sẽ dễ dàng rơi vào nguy hiểm bất cứ lúc nào.
3. Người quân tử hiểu mệnh, không đoán mệnh
Vạn sự vạn vật đều có thời, có vận, có thế. Có thiên thời mà vận khí chưa đến cũng khó tránh khỏi thất bại. Vận chính là sự hòa hợp của thiên thời – địa lợi – nhân hòa. Khi chưa có sự hòa hợp thì vận sẽ bất động. Vận không khởi động thì con người cũng dễ lâm vào nguy khốn.
Thế chính là sự sai lệch về tình thế, sai lệch càng lớn, năng lượng càng lớn, sẽ ào ào như thác nước. 3 điều này hợp lại với nhau gọi chung là “Mệnh”. Khổng Tử giảng: “Không biết mệnh trời thì không thể làm người quân tử”. Nên hiểu được rằng, là một con người được sinh ra trong thế gian này nên làm sao để lập thân, xử thế.
Tiếp nữa là biết tới “thiên mệnh”, tức là sau khi đã trải qua những thăng trầm trong cõi nhân sinh thì hiểu được đạo tự nhiên của trời đất, từ đó có thể tuân theo mệnh trời. Một người sau khi hiểu rõ số mệnh con người và trong lòng không có hoài nghi thì có thể thản nhiên đón nhận mọi thứ, tự nhiên không cần đi đoán mệnh nữa.
Xem thêm: Hạ mình là trí tuệ, cúi đầu là cách sống của người thành công
4. Người có ngàn tính toán không bằng trời có một tính toán
Có lẽ trong lòng mỗi người đều có những toan tính nhỏ nhặt để bản thân thu được lợi ích. Tuy nhiên chúng ta có tính tới tính lui nghìn vạn lần cũng là “người tính không bằng trời tính”.
Con người đức dày thì sẽ được hưởng nhiều lợi ích, còn đức ít nghiệp nhiều thì có tính toán nhiều đến đâu cũng không thành, có khi còn mang họa đến bản thân. Cổ nhân dạy: “Người thiện, người ác, trời không ác. Kẻ ác, người sợ, trời không sợ. Người hiền, người khinh, trời chẳng khinh. Người có thiện niệm, trời sẽ bảo hộ. Người trung hậu, phúc khí sẽ tới”.
Xem thêm: Phúc họa đời người được nhìn thấu bởi 5 điều cốt yếu
5. Nhân tình thế thái là vô thường
Con người thế gian biến đổi lúc nóng lúc lạnh tùy theo hoàn cảnh. Sắc mặc chúng ta cũng tùy theo địa vị cao thấp của đối phương mà biến đổi nhiệt tình hay lạnh nhạt. Bợ đỡ, nịnh nọt là thái độ thường tình trong cuộc đời. Khi con người nhận ra được điều này, sẽ biết cách xem nhẹ sự thay đổi của nhân tình thế thái. Khi không được như ý, hay bị đối xử lạnh nhạt cũng không cảm thấy tức giận trong lòng. Khi đắc ý, được người ta theo đuổi cũng không cần phải quá vui mừng, mà luôn giữ được sự thanh thản trong tâm.
Xem thêm: Người thành được đại sự nhờ có nội tâm phong phú
Kết Luận:
Người quân tử luôn bình thản phóng khoáng, kẻ tiểu nhân luôn lo lắng, u sầu. Chỉ có những người cả ngày phải vất vả, cực nhọc kiếm sống, bị những chuyện vụt vặt vướng víu quanh thân, mới hiểu được rằng bình an vô sự, nhẹ nhàng chính là hạnh phúc lớn nhất. Chỉ có những người tâm như mặt hồ phẳng lặng, yên tĩnh ổn định mới hiểu được ngờ vực vô căn cứ chính là tai họa lớn nhất.
Your Homie
E-Book phát triển bản thân toàn diện nhất
42 kỹ năng phát triển bản thân tối ưu mỗi ngày
42 “vật phẩm đặc biệt” sẽ giúp bạn nâng cao giá trị và năng lực bản thân, cải thiện những chuỗi ngày chán nản và mơ hồ.
